Aanleiding voor kunstwerk

VZW M.E.-Belpaire wenst een beeld in te huldigen naar aanleiding van het 100 jarig bestaan van de hogeschool die mevr.Belpaire heeft opgericht.
Ter inspiratie van de kunstenaars werden de waarden waar mevr. ME Belpaire voor stond bij het oprichten van de hogeschool alsook de huidige invulling die eraan gegeven wordt door de vzw ME Belpaire meegegeven aan de kunstenaars.
 
De eigenheid van de oorspronkelijke Antwerpse hogeschool die vervat zit in de 4 woorden Katholieke Vlaamse Hogeschool voor Vrouwen vormen nog steeds de sleutelbegrippen in de werking van de vzw Marie-Elisabeth Belpaire. Deze vzw heeft, door alle fusies heen,  een nauwe band behouden met de ondertussen Thomas More en de andere onderwijsinstellingen die opgericht werden door mevr. Belpaire.
Onze vzw heeft deze vier sleutelbegrippen geactualiseerd en een nieuwe invulling gegeven, tegemoetkomend aan de huidige samenleving.

---

4 sleutelbegrippen van de Katholieke Vlaamse Hogeschool Voor Vrouwen​

• 'Katholieke' Identiteit: een belangrijke mede- intiatiefnemer van de oprichting van een hogeschool voor vrouwen was een dominicaan, Petrus Janssens wiens orde in Antwerpen al filosofische leergangen voor vrouwen had ingericht en ook Jan Belpaire, de neef van mevr. Belpaire, één der bezielers van de christelijke sociale werken en van de vrouwenbeweging in België.
  De conservatieven binnen de Kerk vonden een hogere intellectuele opleiding schadelijk voor de vrouw, die zij niet anders wilden zien dan als ‘moeder bij den haard’. Kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders werden buiten de zaak gehouden. De vreugdekreten in de Vlaamse katholieke pers daarentegen tonen welke hooggespannen verwachtingen men omtrent het nieuwe instituut had.
  Het waren vooral de progressieve katholieken die het hele opzet gunstig gezind waren. Men wilden vooral via de vrouw het zedelijk verval en de laicisering van de maatschappij tegengaan, door haar een diepgaande, op kennis en inzicht gebaseerde religieuze vorming te geven die haar zou leiden bij de opoeding van haar kinderen.
• 'Vlaamse' Nederlandse taal: De stichters van de Hogeschool voor Vrouwen streefden ernaar door middel van Nederlandstalig hoger onderwijs de Franstalig sprekende elite in Vlaanderen te vervangen door een Vlaamse elite. Een baanbrekend initiatief, want Vlaanderen bezat toen nauwelijks Nederlanstalig lager en middelaar onderwijs en nog geen Nederlandstalige universiteit. 
  Er was een eminent Nederlandssprekend katholiek professorenkorps samengesteld dat borg stond voor cursussen op universitair niveau.
• 'Hogeschool' - Educatie: De stichters van de hogeschool hadden uiteraard ook een visie op de aard van het te geven onderwijs. Mevrouw Belpaire had een grote bewondering voor de visie van de anglicaans theoloog John Henry Newman uitgewerkt in zijn boek ‘An idea of a university’. De universiteit als plaats waar gespecialiseerd wetenschappelijk onderricht zou samengaan met een brede morele vorming tot beschaafde en sociaal bekommerde chistenen.
  Marie Elisabeth Belpaire wilde in haar scholen de atmosfeer creëren die zij zelf in haar kinderjaren had ervaren: een atmosfeer van optimisme en openheid. Zij zelf noemt het ‘den Engelschen geest’:  ‘Het kind als verantwoordelijk wezen aanschouwen, op welks woord men kan rekenen, dat niet gekneld wordt door een verlagende, achterdochtige surveillance, maar dat zich vrij ontplooit in vaste beginselen, in ruim optimisme’.
• 'Voor Vrouwen' - Emancipatie: In het begin van de twintigste eeuw werd aan het meisjesonderwijs in Vlaanderen weinig aandacht besteed. Er bestond een groot gebrek aan goed algemeen vormend voortgezet onderwijs voor meisjes, waardoor dus ook de voorbereiding tot hogere opleidingen ondermaats was. De overgrote meerderheid van de katholieken dacht dat er geen belang kon zijn voor een vrouw om te studeren. Het was voorbehouden voor vrouwen om goed frans te studeren, piano te kunnen spelen, een beetje tekenen of schideren en zich voornaam houden. In Antwerpen werden begin van de 20e eeuw enkele initiatieven genomen die in verscheidene opzichten tegen de heersende mentaliteit inging en die de jonge vrouw de mogelijkheid tot een volwaardige intellectuele vorming wilden bieden. Eén van de hoofdfiguren in deze emanciaptiebeweging was Marie-Elisabeth Belpaire.
  
  

Hedendaagse invulling van deze vier sleutelbegrippen door ​vzw M-E Belpaire

• Katholieke - Identiteit: In de huidige diverse maatschappij waar we dicht bij huis en vaker in contact komen met andere religies dan de rooms katholieke is een open houding noodzakelijk met een onderbouwde hedendaagse invulling en beleving van de Rooms katholieke leer. Daarom steunt de vzw Belpaire de initiatieven van de Kathedraal van Antwerpen rond ‘subtiele talen’ waarmee men een ruim katholiek geïnteresseerd publiek wenst te bereiken. Ook de educatieve dienst van de Kathedraal kan hiervoor rekenen op onze steun.
  De VZW belpaire is samen met Toerisme Pastoraal Antwerpen uitgever van een gids over de 5 monumentale kerken in Antwerpen.
  Initiatieven van Thomas More rond Identiteit, Dialoog en Engagement in Antwerpen kunnen op ondersteuning rekenen. Kotstudenten die zich via vrijwilligerswerk engageren voor de buurten rond onze campussen nemen een sociaal maatschappelijke verantwoordelijkheid op en zorgen voor meerwaarde. Met tentoonstellingen en literatuur (geen vakliteratuur) ondersteunen we de workshops rond ‘diversiteit’ die doorgaan in Campus National.
• Vlaamse - Nederlandse taal: De vzw steunt Vlaamse cultuurinitiatieven, die de Nederlandse taalkennis bevorderen. Met de projectnaam ‘Liefde voor Taal’ trachten we, in samenwerking met de expertise binnen de opleiding Logopedie/audiologie van Thomas More de kinderen, jongeren en studenten meer aan het lezen te krijgen. Het lezen van boeken zal leiden tot een betere kennis van de Nederlandse taal en zo een bijdrage leveren tot meer studiesucces. Met het lezen van fictieverhalen doe je beroep op je fantasie en je creativiteit het dwingt je tot een  flexibile en een open geest. Een door lectuur aangescherpte verbeelding kan je daarbij helpen. Het lezen van boeken draagt bij tot de ontwikkeling van je eigen identiteit. Verhalen helpen om verbaal geoefend te worden in het uiten van je gevoelens en deze dan ook een eigen plaats te geven. De vzw Belpaire biedt steun aan bibliotheken en organisaties die innoverende initiatieven nemen rond taalverwerving.
• Hogeschool - Educatie: Vanzelfsprekend blijft de band met Thomas More behouden en steunen wij deze instelling in haar drievoudige opdracht. Een belangrijke verwezenlijking hiervan is de oprichting van een Learning Park – Campus National in de Kronenburgstraat waar we studenten en onderwijsprojecten via allerhande initiatieven in verbinding brengen met de buurt en het werkveld. Samen meerwaarde creeëren. De hogeschool als motor voor regionale ontwikkeling.  Zeker de moeite om deze campus eens te bezoeken.
  Onze vzw steunt ook initiatieven in het leerplichtonderwijs, zoals de sint Ludgardisschool met zijn kleuter, lager en secundair onderwijs.
  Bovendien zijn er nog andere educatieve initiatieven die op steun kunnen rekenen. Zo is de vzw Belpaire mede oprichter van Enactus in België – als onderdeel van een wereldwijd programma rond sociaal ondernemerschap gericht naar studenten.
  
• Voor Vrouwen - Emancipatie: De ontvoogding van de vrouw was een belangrijk thema in de periode van de oprichting van de hogeschool en is nog steeds actueel. Er zijn echter veel meer groepen in de maatschappij die steun kunnen gebruiken in hun emancipatie, erkenning of gelijkwaardige behandeling. De vzw steunt initiatieven die tegemoetkomen aan gelijke kansenbeleid, diversiteit en nieuwe noden van ontvoogding, zoals onder andere onze steun aan de vzw De Link Armoede, met hun opleiding tot ervaringsdeskundige en armoedebeleid.